فَإنما أنَا و أنتُم عَبیدٌ مَملوکونَ لِرَبٍّ غَیرُهُ.
جز این نیست که من و شما بندگان و مملوک پروردگاری هستیم که جز او پروردگاری نیست.
عبودیت، تسلیم حق بودن و گردن نهادن به خواست الهی است، و عبادت، به معنای اطاعت توأم با خضوع و کرنش و فروتنی.
عبد، مملوکه، برده است، آزاد نیست. بنابراین عبد در برابر مولا، وجودی برای خودش قائل نیست، ملازم مولاست و از او فاصله نمی گیره. مطیع اونه و به اراده و خواست او عمل می کنه. (عبودیت)
امام صادق (ع) می فرمایند:
العُبودیّةُ جَوهَرَةٌ کُنهُها الرُّبوبیّة.
بندگی خدا گوهر گرانبهایی است که باطن آن آزادی و ربوبیت است.
حالا همین عبدی که در برابر مولا وجودی برای خودش قائل نیست، و همه چیزش برای مولاش هست، با عبودیت به جایی می رسه که مالک خود و قوای خودش می شه؛ صاحب کمالات انسانی و جمال و جلال می شه؛ زیبایی ، خوبی و نیکویی در او جلوه گر می شه. از طریق عبودیت به ربوبیت می رسه! (ربوبیت)
*****
باز یاد این جمله افتادم که: « هر که شرایط بندگی را بر پا دارد، اهل آزادی می گردد و هر که در احکام آزادی کوتاهی ورزد به بردگی برگردانده می شود »
چه زنجیر محکمی ساخته اند حریت، عبودیت و ربوبیت!
پ.ن1. اندکی اندر حرای دل نشین
ترک خود کن سوی حق هجرت گزین
محکم از حق شو سوی خود گام زن
لات و عزای هوس را سر شکن (عبودیت و حریت!)
تا خدای کعبه بنوازد تو را
شرح " إنّی جاعلٌ " سازد تو را (ربوبیت)
پ.ن2. مقدمه بود! ادامه دارد إن شاءالله.
پ.ن3. بنگر به مرتضی که در این ماه روزه را
با بوسه بر لب حسن افطار می کند.
تبریک!
بی ربط نوشت: اگه به خاطر داشته باشید در پست نیمه ی شعبان چنین حدیثی رو نوشته بودیم:
هُم أطوَعُ لهُ مِن الأمَةِ لِسیّدِها یَتَمَسَّحونَ بِسَرجِ الإمامِ.
یاران امام زمان نسبت به حضرت از کنیزی نسبت به مولایش فرمان پذیرترند.
بزرگواری پرسیده بودن که چرا حضرت امام صادق (ع) توی حدیث فرمودن «کنیز»؟ چرا مثلا نگفتن «نوکر»؟
و اما جواب سؤال این دوست عزیز:
دلیل اول اینکه: در عربی فصیح، از واژه کنیز، برای خدمت کردن استفاده می شه. کنیز به معنای فرمانبردار است، و نیز به معنی لطافت در گوش دادن. یعنی کنیز به کسی گفته می شه که در کمال لطافت در فرمانبرداری از مولای خودشه. یعنی فرمان پذیری مطلق!
و اما دلیل دوم: کلمه ی کنیز رو در فارسی ترجمه به زن می کنیم. ولی در واقع کنیز کلیتی است برای لطافت در حرف شنوی.
و در مقابل، واژه ی غلام برای کارهای سخت و مردونه استفاده می شه.
نتیجه اینکه: کنیز مصداق خدمت کامله.
و اما دلیل سوم که به فضای بیان روایت بر می گرده. اون هم اینه که حضرت این حدیث رو در جمع مردان گفته بودند؛ یعنی برای مردان واژه ی " أمَة " یعنی "کنیز" رو به کار بردند، که گفتیم به معنای خدمت کردنه. مخاطب وقتی مرد باشه یا جمعیتی از مردان، برای احترام او رو مخاطبِ خدمت قرار نمیدن مگر به کوچک کردن.